Stigma’s worden aangeleerd. De eerste jaren van de ontwikkeling zorgen voornamelijk ouders voor leerervaringen. Over de jaren heen breidt de sociale omgeving uit naar leeftijdsgenoten, leerkrachten, enz. Iedereen waarmee je in contact komt kan een verschil maken door in te zetten op stigma’s rond (mentale) gezondheid.

Omeria verzamelde enkele getuigenissen van studenten rond de stigma’s die aanwezig zijn bij hun leerkrachten.

“Ik wou een onderzoek afleggen over de groeiende rape culture in Engeland als mijn eindwerk voor Humane Wetenschappen. Mijn interesse in rape culture is een paar jaar geleden begonnen door een belevenis die daarmee te maken had. Hierdoor wist ook dat ik gedreven zou zijn om dit onderzoek te doen voor een jaar lang.

Het begin van het nieuwe academiejaar heb ik het nieuws gekregen dat mijn onderwerp ‘te taboe’ was. In een paar uren moest ik een nieuw onderwerp kiezen voor mijn eindwerk.

Ik begrijp nu nog steeds niet wat mijn leerkrachten bedoelden met ‘te taboe’, omdat ik geen problemen had om bronnen te vinden. Tijdens de zomer heb ik al die informatie al klaar gelegd voor mezelf. Ik had een lijst met websites, boeken en organisaties die ik kon bereiken. Veel andere leerkrachten vinden het ook een goed onderwerp om te onderzoeken. Ik hoop dat als ik er genoeg druk op zet dat ik mijn origineel idee toch mag onderzoeken als eindproject.”

“Voor mijn eindwerk wou ik seksueel grensoverschrijdend gedrag bij het mannelijk geslacht in kaart brengen. Volgens mij hangt hier een nog groter taboe rond dan bij het vrouwelijk geslacht. Ik was zo enthousiast hiervoor! Maar mijn leerkracht keurde mijn onderwerp helaas af. Ik zou hier zogezegd niet genoeg literatuur over vinden en het onderwerp was ‘te taboe’. Maar over dit onderwerp valt wel al literatuur te vinden? Waarom word ik niet gewoon gesteund bij de benoemde, mogelijke problemen? Tegen de lamp lopen hoort toch ook bij onderzoek doen?”

Wij bij Omeria vinden het bijzonder jammer om deze getuigenissen te ontvangen. Jongeren die geen problemen hebben met een belangrijk onderwerp als SGG bespreekbaar te maken, worden het zwijgen opgelegd. Daarnaast zijn er heel wat mythes terug te vinden rond SGG. Omeria wil deze mythes graag de wereld uit helpen:

Mythe 1: SGG komt zelden voor.
Seksueel geweld komt vaker voor dan de meeste denken. 64% van de Belgische bevolking krijgt ooit in zijn/haar/hen leven te maken met sgg. Als we kijken binnen de LGBTQIA+ gemeenschap, zien we dit cijfers stijgen tot 80% (!). Zelfs kinderen en jongeren krijgen er te veel mee te maken. Maar liefst 17% komt in aanraking met sgg voor hun 18de. Doordat er nog steeds zo’n groot taboe heerst rond sgg, voelen vele slachtoffers zich schuldig of beschaamd. Slechts 7% van de slachtoffers zoekt officiële hulp en nog minder (4%) doet aangifte.

👉 Ben je zelf slachtoffer? Wil je aangifte doen of hulp vragen? Je kan terecht bij Punt vzw voor psychologische en juridische bijstand.

Mythe 2: Het is beter om nooit over sgg te spreken.
Slachtoffer zijn van SGG kan grote gevolgen hebben op je welzijn. Je mentale gezondheid kan er onder gaan lijden: depressieve symptomen, zelfbeschadigend gedrag, zelfmoordpogingen, angstsymptomen, PTSS… Maar ook fysiek en seksueel kan het zware gevolgen hebben voor het slachtoffer zoals verwondingen, bloedingen, zwangerschap, hyperseksualiteit… Hier hangt vaak een zwaar medisch kostenplaatje aan vast, waardoor slachtoffers bovenop al hun mentale en fysiek leed ook een financiële problemen kunnen ervaren. Daarnaast wordt vaak vergeten dat zo’n traumatische ervaring meemaken ook vaak kan leiden tot isolement en vertrouwensproblemen die het sociale leven erg bemoeilijken. Omdat mensen niet over het onderwerp of het voorval willen/durven vragen, voelen slachtoffers zich niet gehoord en durven ze niets zeggen. Hierdoor wordt hun verwerkingsproces tegengehouden en slepen ze al deze gevoelens, gedachten en ervaringen alleen met zich mee.

👉 Het is belangrijk dat je er met anderen over spreekt! Neem contact op met een vertrouwenspersoon van bv. Punt vzw, 1712 of een andere hulpbron. Je kan ook steeds contact opnemen met de vrijwilligers van de Zelfmoordlijn door hen te bellen op 1813.

Mythe 3: Je kan SGG voorkomen door bepaalde plaatsen te vermijden en je logisch verstand te gebruiken.
SGG is nooit de schuld, noch de verantwoordelijkheid van het slachtoffer! Niemand lokt SGG uit. Slachtoffers van SGG zijn vaak toevallig op het foute moment op de verkeerde plaats en met de foute mensen. Het is ook niet mogelijk om SGG volledig te vermijden door bv. na 10 uur niet meer alleen op straat te komen. Het overkomt de meerderheid van de Belgische bevolking, en niemand van hen heeft dit kunnen voorkomen. Enkel de dader draagt schuld, de enige schuld. Het is dan ook cruciaal dat deze mythe de wereld uit wordt geholpen, zodat slachtoffers er geen schuldgevoel aan over houden en de stap durven zetten naar aangifte!

👉 Wil je aangifte doen? Ga langs bij je lokale politiebureau, ga naar de dichtstbijzijnde spoedafdeling of ga langs in een Zorgcentra na Seksueel Geweld (ZSG).

Mythe 4: Mannen kunnen geen slachtoffer zijn van SGG.
Er heerst nog een groter taboe over SGG bij mannen. Dat merken we ook in de getuigenissen van de studenten. Vaak worden mannen als ‘sterk en stoer’ gezien, waardoor velen het onmogelijk vinden dat ze slachtoffer kunnen worden van SGG. Toch is het zo dat 48% van de Belgische mannen ooit in hun leven te maken krijgt met een vorm van SGG. Dat wil dus zeggen dat de helft van onze mannelijke bevolking aan het einde van zijn leven minstens één keer slachtoffer was. Homo- en biseksuele mannen maken nog eens 5 keer meer kans om slachtoffer te worden. Het is belangrijk dat we beseffen dat ook mannen slachtoffer zijn. Zo kunnen we er voor zorgen dat ze sneller en vaker hun verhaal willen delen en aangifte doen.

👉 Wil je aangifte doen? Ga langs bij je lokale politiebureau, ga naar de dichtstbijzijnde spoedafdeling of ga langs in een Zorgcentra na Seksueel Geweld (ZSG).

Wil je zelf mee het taboe de wereld uit helpen? Neem een kijkje in onze webshop om zo Punt vzw te steunen! Wil je op een andere manier helpen? Doe een vrije gift, wordt sponsor of partner of kom deel uitmaken van ons team.